มรรคนายก.. แปลว่า ผู้จัดการทางกุศล

มรรคนายก VS มรรคทายก

เหตุใดพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานมีแต่คำว่า “มรรคนายก” เพียงคำเดียว?

     “มรรคนายก” มีความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ว่า ผู้นำทาง นั่นหมายถึง ผู้จัดการทางกุศล หรือผู้ชี้แจงทางบุญทางกุศล และป่าวประกาศให้ประชาชนมาทำบุญทำกุศลในวัด (ประชาสัมพันธ์ หรือ PR งานวัดนี่เอง) มาจากคำภาษาสันสกฤตว่า มารฺค (ทาง) + นายก (ผู้นำ) บางครั้งเขียนเป็น “มัคนายก” ซึ่งมาจากคำภาษาบาลีว่า มคฺค + นายก โดยมีความหมายเหมือนกัน พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด ของพระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) อธิบายว่า “มรรคนายก” เป็นคำที่ใช้เรียกคฤหัสถ์ผู้ประสานติดต่อระหว่างวัด กับชาวบ้านในกิจการต่างๆ ของวัด หรือผู้เป็นหัวหน้าในพิธีทำบุญในวัด เช่น นำอาราธนาศีล อาราธนาพระปริตร นำถวายทาน ตลอดจนจัดแจงดูแลศาสนพิธีอื่นๆ ให้ถูกต้องเรียบร้อย มรรคนายกที่ดีและเก่งจะทำให้งานบุญต่างๆ ในวัดสำเร็จเรียบร้อย โดยเป็นระเบียบสวยงาม และราบรื่นไม่ติดขัด มรรคนายกอาจเป็นชายหรือหญิงก็ได้ และแต่ละวัดอาจมีหลายคนก็ได้ โดยคำนี้มักเรียกเพี้ยนไปว่า “มรรคทายก” ซึ่งแปลว่า ผู้ให้ทาง หรือ ผู้บอกทางบุญทางสวรรค์ให้ เพราะคำว่า “ทายก” หมายถึง ผู้ให้ หรือใช้เรียกผู้ถวายจตุปัจจัยแก่ภิกษุสามเณร ถ้าเป็นเพศหญิงเรียกว่า “ทายิกา” หรือมรรคทายิกา

    ดังนั้น คำเรียกที่ถูกต้องคือ “มรรคนายก” หรือ “มัคนายก” เพราะหมายถึง “ผู้นำทาง” ส่วนคำว่า “มรรคทายก” หรือ “มัคทายก” หากแปลตามรูปศัพท์ว่า “ผู้ให้ทาง” แต่ไม่มีใช้ในภาษาไทย เพราะไม่มีบันทึกไว้ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ถือเป็นอีกคำหนึ่งที่คนไทยใช้ผิดกันมาก ถึงมากที่สุด.. ในเมื่อรู้แล้วก็เรียกเสียใหม่ มรรคนายก นะจ๊ะ จาก มรรคทายิกาเมืองกาหลง 555

พูดกันจนติดปากแล้วล่ะ คงเปลี่ยนยาก ดีไม่ดีหาว่าเราพูดผิด รับสองเด้งเลยนะทั่นเจ้าเมือง

ว่างัยค่ะ มรรคธารินี ^^

   ความหมาย ดี น๊า